کشف «جیمز وب» در مورد پیشینه یک خوشه کهکشانی بزرگ
تاریخ انتشار: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۰۴۱۴۹
دادههای جدید «تلسکوپ فضایی جیمز وب»، اطلاعات جالبی را در مورد یک پیشخوشه نشان میدهند که احتمالا به یک خوشه کهکشانی بزرگ تبدیل خواهد شد.
به گزارش ایسنا و به نقل از ناسا، «تلسکوپ فضایی جیمز وب»(JWST) ناسا، ارائه اطلاعاتی را در مورد سالهای اولیه شکلگیری کیهان آغاز کرده است که تاکنون دور از دسترس بودهاند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
«تاکاهیرو موریشیتا»(Takahiro Morishita)، پژوهشگر «مرکز پردازش و تحلیل فروسرخ»(IPAC) و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: این یک محل بسیار ویژه و منحصربهفرد از تکامل پرشتاب کهکشانها است و جیمز وب به ما توانایی بیسابقهای را داد تا به اندازهگیری سرعت این هفت کهکشان بپردازیم و تایید کنیم که آنها در یک پیشخوشه به هم متصل هستند.
اندازهگیریهای دقیقی که توسط «طیفنگار فروسرخ نزدیک»(NIRSpec) جیمز وب ثبت شد، کلید تأیید فاصله جمعی کهکشانها و سرعت بالای حرکت آنها در هالهای از ماده تاریک بود که به حدود یک هزار کیلومتر در هر ثانیه میرسید.
دادههای طیفی به ستارهشناسان امکان میدهند تا گسترش آینده کهکشانهای مورد نظر را تا زمان ما در جهان مدرن مدلسازی و نقشهبرداری کنند. پیشبینی کردن این که پیشخوشه مورد نظر در نهایت مشابه خوشه کما خواهد بود، به این معناست که در نهایت میتواند در میان متراکمترین مجموعههای کهکشانی شناختهشده با هزاران عضو باشد.
«بندتا ولکانی»(Benedetta Vulcani)، پژوهشگر «موسسه ملی اخترفیزیک»(INAF) ایتالیا و از پژوهشگران این پروژه گفت: ما میتوانیم این کهکشانهای دور را مانند قطرات کوچک آب در رودخانههای متفاوت ببینیم که در نهایت همه آنها بخشی از یک رودخانه بزرگ و قوی خواهند شد.
خوشههای کهکشانی، بزرگترین تراکم جرم شناختهشده در جهان هستند که میتوانند بافت فضا-زمان را به طرز چشمگیری منحرف کنند. این خمیدگی که «همگرایی گرانشی»(Gravitational lens) نامیده میشود، میتواند یک اثر بزرگنمایی را برای اجرام فراتر از خوشه داشته باشد و به ستارهشناسان امکان بدهد تا از آن مانند یک ذرهبین غولپیکر برای نگاه کردن از میان خوشه استفاده کنند. این گروه پژوهشی توانستند از این اثر استفاده کنند و از میان «خوشه پاندورا»(Pandora’s Cluster)، پیشخوشه مورد نظر را ببینند. حتی تجهیزات قوی جیمز وب نیز برای دیدن تا این مرحله، به کمک طبیعت نیاز دارند.
کاوش در مورد این موضوع که چگونه خوشههای بزرگی مانند پاندورا و کما برای نخستین بار به هم پیوستند، به دلیل انبساط جهان دشوار بوده است زیرا ستارهشناسان پیش از به کار بردن جیمز وب، دادههای با وضوح بالا را در اختیار نداشتند. تجهیزات فروسرخ جیمز وب به طور ویژه برای پر کردن شکافهایی توسعه داده شدند که در ابتدای داستان جهان وجود دارند.
هفت کهکشان تایید شده توسط جیمز وب، ابتدا با استفاده از دادههای برنامه میدانهای مرزی «تلسکوپ فضایی هابل»(HST) به عنوان کاندیدای رصد انتخاب شدند. این برنامه، زمان هابل را به مشاهدات با استفاده از همگرایی گرانشی اختصاص داد تا کهکشانهای بسیار دور را با جزئیات مشاهده کند. با وجود این، از آنجا که هابل نمیتوانست نور فراتر از فروسرخ نزدیک را تشخیص دهد، جزئیات بسیار زیادی برای دیدن باقی ماندند. تلسکوپ جیمز وب، این تحقیقات را با تمرکز بر کهکشانهایی که توسط هابل شناسایی شده بودند انجام داد و علاوه بر تصاویر، دادههای طیفسنجی دقیقی را نیز جمعآوری کرد.
این گروه پژوهشی پیشبینی میکنند که همکاری آتی بین جیمز وب و «تلسکوپ فضایی نانسی گریس رومن»(Nancy Grace Roman Space Telescope) ناسا، یک مأموریت پیمایشی با وضوح بالا و میدان وسیع خواهد بود و نتایج بیشتری را در مورد خوشههای کهکشانی اولیه به همراه خواهد داشت. تلسکوپ فضایی نانسی گریس رومن با ۲۰۰ برابر میدان دید فروسرخ هابل میتواند تعداد بیشتری از کهکشانهای پیشخوشه را شناسایی کند و سپس، جیمز وب میتواند با تجهیزات طیفسنجی خود به پیگیری آنها بپردازد و مورد تایید قرار دهد. تاریخ پرتاب تلسکوپ فضایی نانسی گریس رومن در حال حاضر تا مه ۲۰۲۷ مد نظر قرار گرفته است.
«توماسو ترئو»(Tommaso Treu)، پژوهشگر «دانشگاه کالیفرنیا، لسآنجلس»(UCLA) و از پژوهشگران این پروژه گفت: علمی که اکنون میتوانیم رویای انجام دادن آن را داشته باشیم، شگفتانگیز است. با این پیشخوشه کوچک از هفت کهکشان در این فاصله بسیار زیاد، ما یک میزان تایید طیفسنجی صددرصدی داشتیم که پتانسیل آینده را برای نقشهبرداری از ماده تاریک و پر کردن جدول زمانی توسعه اولیه کیهان نشان میداد.
این پژوهش، در مجله «Astrophysical Journal Letters» به چاپ رسید.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: تلسکوپ فضایی جیمز وب خوشه کهکشانی دانشگاه علامه طباطبایی دانشگاه های علوم پزشکی جهاد دانشگاهی معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري مرکز سنجش آموزش پزشکی تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین فناوری های چین ChatGPT دانشگاه علامه طباطبایی دانشگاه های علوم پزشکی جهاد دانشگاهی معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري تلسکوپ فضایی ستاره شناسان پیش خوشه جیمز وب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۰۴۱۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
درخشش سر یک اسب در تصویر جدید «جیمز وب»
تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) تصاویر فوقالعاده واضحی از سحابی سر اسب که یکی از نمادینترین اجرام آسمانی زمین است، ثبت و منتشر کرده است.
به گزارش ایسنا، تلسکوپ فضایی جیمز وب، قدرتمندترین تلسکوپی است که تا به حال در مدار سیاره ما قرار گرفته و توانسته جزئیات سحابی سر اسب را که به نام بارنارد ۳۳ نیز (Barnard ۳۳) شناخته میشود، ببیند که پیش از این هرگز آشکار نشده بود و برخی از مناطق را در نوری کاملا جدید نشان میدهد.
تصاویر جدید، سحابی سر اسب را به صورت امواج متلاطم گازی نشان میدهد که از سمت غربی اوریون B که یک ابر مولکولی ستارهساز در فاصله ۱۳۰۰ سال نوری از زمین در صورت فلکی شکارچی قرار دارد، دیده میشود.
سحابی سر اسب یک ابر در حال فروپاشی از گاز متراکم و خنک است که توسط یک ستاره جوان داغ که در لبه سمت چپ بالای آن جاسازی شده است، روشن میشود. ساختار اسب مانندی که این سحابی را بسیار متمایز میکند، به دلیل فرسایش گاز سبکتر ایجاد شده است. این فرایند یک ستون ضخیم از گاز و غبار متراکم به جا گذاشته است که فرسایش آن سختتر است.
دانشمندان تخمین میزنند که در حدود پنج میلیون سال، این ستون از ماده متراکمتر از بین خواهد رفت.
ابزار دوربین مادون قرمز نزدیک (NIRCam) جیمزوب توانست بخش کوچکی از سحابی سر اسب را از نمای نزدیک ثبت کند. این امر باعث میشود که به صورت دیواری منحنی از گاز و غبار ضخیم و دودی با ستارگان و کهکشانهای دوردستی که روی آن قرار دارند، ظاهر شود.
دوربین اصلی دیگر جیمز وب نیز توانست تصویری خیرهکننده از بخشی از سحابی سر اسب بگیرد. بخش کوچکی از سحابی بیش از نیمی از این تصویر را با دود غلیظ سفید و آبی پر میکند که با حفرههای تاریک مشخص شده است.
سحابی سر اسب یک منطقه تحت سلطه فوتون (PDR) است؛ منطقهای از فضا که در آن ستارههای جوانِ پرجرم گاز و غبار بین ستارهها را گرم میکنند. این ابرهای سرد بین گازهای یونیزه داغتر نزدیک به ستارههای تازه متولد شده وجود دارند. در مناطق تحت سلطه فوتونها، این ستارگان با انتشار نور فرابنفش خود بر شیمی این گاز و غبار تأثیر میگذارند.
این مناطق بین ستارگانی یافت میشوند که گاز به اندازه کافی متراکم است که در برابر یونیزاسیون مقاومت کند، اما هنوز آنقدر متراکم نیست که اجازه عبور نور فرابنفش را بدهد.
مطالعه نور منطقه تحت سلطه فوتونها به دانشمندان اجازه میدهد تا نحوه تکامل ماده بین ستارهای و فرآیندهای شیمیایی که این تکامل را تعریف میکنند، مطالعه کنند.
این حقیقت که سحابی سر اسب نسبتا نزدیک به زمین است، به این معنی است که این مناطق محیطی ایدهآل برای اخترشناسان برای انجام این تحقیقات، تعیین ساختار منطقه تحت سلطه فوتون و مطالعه برهمکنشهای تابش و شیمی در فضای بینستارهای است.